به یاد سیروس بروز روزنامه نگار فرهیخته علمی
مردی كه دایرةالمعارف گویای تاریخ فضانوردی بود
به گزارش گروه هوش مصنوعی مهر ماه سالجاری ویروس کرونا جان یکی از شخصیت های برجسته ترویج علم ایران را گرفت و ˮسیروس بروزˮ، از پایه گذاران روزنامه نگاری فضایی ایران بعد از سال ها تلاش و پشتکار و فعالیت در حوزه علوم فضایی به بیماری کووید-۱۹ مبتلا شد و همزمان با آغاز هفته جهانی فضا، زندگی را بدرود گفت.
به گزارش گروه هوش مصنوعی به نقل از ایسنا، سیروس برزو، روزنامه نگار شناخته شده حوزه علوم فضایی و از پیشگامان ترویج دانش کیهان نوردی، سال ۱۳۳۲ در سرخس متولد شد و از دوران نوجوانی با هدایت یکی از آموزگاران خود، کلکسیونی از عکس ها و یادمان های فضایی را جمع آوری کرد و همین مبحث سبب علاقه وی به حوزه فناوری فضایی شد.
این استاد بزرگوار در طول زندگی خود مطالب و خبرهای آموزنده ای را برای افراد بازگو می کرد و کارنامه کاری او بسیار درخشان است. کارهای مرحوم برزو در حوزه فضا بسیار پرارزش بودند. او یکی از قدیمی ترین روزنامه نگاران علم در ایران بود که فعالیتهای مطبوعاتی خویش را از سال ۱۳۵۹ در ماهنامه دانشمند شروع کرد. وی در دهه ۱۳۶۰ سردبیر نشریه کیهان علمی بود و سپس ماهنامه "مرزهای بیکران فضا" را در سال ۱۳۶۹(۱۳۶۹ تا ۱۳۷۲) بنیان گذاشت که این نشریه بعنوان نخستین نشریه های ایران بود که تمامی کارهای آن شامل حروف چینی، صفحه آرایی، اسکن توسط کامپیوتر انجام می شد. سیروس برزو بیشتر از ۱۷۰۰ مقاله در نشریه های دانشمند، دانستنی ها، آسمان شب، اطلاعات علمی، نوآور، هوافضا، فضانورد، فناوری فضایی نوشته است.
زندگی در روسیه و تدریس زبان فارسی
استاد برزو، مدتی در روسیه سکونت داشت و در آنجا هم به تدریس زبان فارسی در دانشگاه های روسیه پرداخت. برزو در سالهای سکونت در روسیه بعنوان استاد زبان فارسی در دانشگاه های شهرهای مسکو، آستراخان و اوفا به تدریس و تربیت دانشجویان خدمت می کرد. وی در زمان خدمتش در روسیه برای آشنا کردن دانشجویان و جامعه روسیه با فرهنگ ایرانی و ادب فارسی، دهها رویداد فرهنگی و مسابقات ادبی برگزار کرد.
او در اینباره اظهار داشته بود: من در سال ۶۹ مجله ای منتشر می کردم با عنوان مرزهای بی کران فضا که در دوره خودش بسیار اعجاب انگیز بود و حدود ۲۵ شماره منتشر و تعطیل شد. من تمام ثروت مالی ام را برای این مجله دادم و متأسفانه نتوانست هزینه ها را برآورده کند، چون در آن زمان من به دو سفر نمایشگاه هوا و فضای مسکو رفته بودم آشناییتی پیدا کردم و در آنجا دانشگاه دولتی مسکو که رشته زبان فارسی داشت از من خواست در آن دانشگاه تدریس کنم.
برزو که به واسطه روزنامه نگاری و مقالات علمی، دوستی صمیمانه ای با فضانوردان مطرح جهان داشته و یادگار، نشان و مدال هایی هم در این عرصه دریافت کرده است، در یک مصاحبه اظهار داشت: سه مدال از فدراسیون فضانوردان روسیه به خاطر ترویج فناوری فضایی در دنیا، دریافت کردم. همینطور مجموعه ای از کارت پستال های آثار استاد فرشچیان را بعنوان اثر ملی در سال ۲۰۰۶ به آقای پاول وینوگرادوف که عازم سفر به فضا بود دادم تا در آنجا با آنها عکس بگیرد. همینطور یک قرآن به آقای الکساندر کالری که یکی از دوستان خوب و نزدیک من است هدیه کردم به جهت اینکه به سلامت به این سفر برود و ایشان هم قرآن را با خود به فضا برد.
دوستی با فضانوردان سرشناس
فضانوردان نامداری همچون گئورگی گرچکو، الکساندر باالندین، ویکتور گارباتکو، سالیجان شریپف، الکساندر الکساندروف، والدیمیر الزوتیکن و غیره به دعوت او به ایران سفر کرده و با یادگاری های اهدایی آنها به برزو، نمایشگاه ها و همایش های فضانوردی گوناگونی در شهرهای مختلف برگزار کردند. همینطور وی در سال ۱۳۸۵ موفق شد به کمک پاول وینوگرادوف، فضانورد نامدار روسی، کارت پستال هایی از مینیاتورهای استاد محمود فرشچیان را به همراه کتاب اولین های فضانوردی (نوشته خودش) به ایستگاه فضایی بین المللی ارسال نماید. همچون این یادمان ها می توان به تمبرهای فضایی، بسته های غذایی فضانوردان، تصاویر امضاءشده توسط فضانوردان سرشناس، ماکت موشک ها و فضاپیماهای سرنشین دار، پوسترهای آموزشی و اینفوگراف های مرتبط به تاریخ فضانوردی، مدال ها، اشیای بازگشته از ایستگاه فضایی بین المللی، اشیاء شخصی فضانوردان همچون دستکش فضانوردی و غیره اشاره نمود.
بازگشت به ایران
وی در اوایل دهه ۹۰ میلادی به ایران بازگشت تا تجربیاتش را در اختیار گروه ها و نهادهای مختلف فضایی برای ترویج دانش و فناوری فضایی در ایران قرار دهد. انتشار هفت عنوان کتاب علمی ترویجی، به همراه کمک و مشاوره به تاسیس چندین مرکز ترویج علوم فضایی در کشور، بخشی از خدماتی بود که سیروس برزو در سالهای بعد از بازگشت به ایران انجام داد.
درسال ۱۳۹۲ احمد دالکی و سیروس برزو به پاس کوشش های چشم گیر و دیرپا در زمینه گسترش نجوم آماتوری و علوم فضا در کشور موفق به کسب چهاردهمین جایزه ترویج علم ایران شدند اما سیروس برزو این مروج علوم فضایی در کشور در اعتراض به آنچه بی توجهی مسئولان سازمان فضایی ایران به امر ترویج دانش فضایی و وضعیت نابسامان مروجان فضانوردی در ایران خواند از پذیرش این جایزه خودداری کرد.
در سال ۱۳۹۸ موزه ملی علوم و فناوری ایران طی تفاهم نامه ای با سیروس برزو که بی شک می توان از او بعنوان دایرةالمعارف گویای تاریخ فضانوردی یاد کرد، قرار بود نمایشگاهی از "مجموعه آثار فضایی" برگزار کند و در این نمایشگاه مجموعه ای از آثار گردآوری شده فضایی توسط سیروس برزو، روزنامه نگار علمی کشور، پژوهشگر تاریخ کیهان نوردی و مروج دانش فضانوردی به معرض نمایش گذاشته شود اما این نمایشگاه برگزار نشد چون که وی که به دنبال سفری ترویجی به کرمان به کووید ـ ۱۹ مبتلا و در بیمارستانی در همان شهر بستری شد و ۱۳ مهر ۱۳۹۹ و در آستانه آغاز هفته جهانی فضا و در صورتی که مشغول کمک به راه اندازی یک مرکز بزرگ آموزش و ترویج فناوری فضایی در کرمان بود، در سن ۶۷ سالگی درگذشت.
برزو از پشتیبانان جدی گسترش فعالیتهای موزه ملی علوم و فناوری ایران و راه اندازی نمایشگاه هوا-فضا بخصوص گالری فضانوردی بود. مشتاق بود که مجموعه نفیسی را که با عشق و علاقه طی سال ها گرد آورده بود، در معرض دید همگان قرار دهد و با این کار تلاشهای تحسین برانگیز بشر برای تسخیر فضا را برای شهروندان بازگو کند و حس کنجکاوی آنان را نسبت به این بخش به ظاهر دست نیافتنی هستی برانگیزد.
او که سردبیر و موسس ماهنامه مرزهای بیکران فضا بود، در نشریات دیگری چون دانشمند، کیهان علمی و آسمان شب هم درباره فضا قلم می زد و طی زندگی پربارش یادداشت ها، مقاله ها و گزارش های بسیاری منتشر نمود و در رسانه های دیداری و شنیداری زیادی هم حضور فعالی داشت. برزو حضور فعالی هم در بین مردم داشت و برای بیان سخاوتمندانه تجربه های خود به مدرسه و دانشگاه می رفت و در نمایشگاه و همایش ها شرکت می کرد.
استاد برزو در گردهمایی های نجومی بسیاری شرکت کرده و در آنجا از تجربه کاری خود سخن گفته است که در ادامه یکی از خاطرات این استاد را در یکی از گردهمایی ها بازگو می نماییم.
استاد برزو در همایش "نجوم برای همه" اظهار داشت: بسیاری از چیزها در زندگی برای ما عادی شده و از آنها لذت نمی بریم چون که برایمان عادی شده است. یکی از فضانوردان برای من تعریف می کرد زمانی که به مدت یکسال در فضا بوده و سپس به زمین بازگشته بود در این مدتی که قرار بود به وضعیت زمین عادت کند (چرا که این فضانورد یکسال در ایستگاه فضایی بین المللی در شرایط بی وزنی بود) باران آغاز به آمدن می کند و درحالیکه این فضانورد لباسی نازک بر تن داشته از خانه بیرون می آید و سرش را رو به آسمان و زیر باران می گیرد و خیس می شود و در همین حین افراد دیگر بسیار متعجب می شوند چون که در هنگام باران همه افراد با چتر بیرون می آیند اما این فضانورد زیر باران ایستاده و کاملا خیس شده است اما وی هنگامیکه تعجب افراد را می بیند و آنها علت کار او را جویا می شوند او می گوید برای شما امروز، روزی عادی است و حتی با چتر بیرون می آیید اما برای من که مدتی در فضا بوده ام و یکسال هیچگاه ندیدم که آب پایین بیاید و یا آبی بر صورتم پاشیده شود و یا باران بیاید و بوی خاک بلند شود امروز و این اتفاق یک چیز بسیار فوق العاده ای است.
همکاری با خبرگزاری دانشجویان ایران
این استاد برجسته در سالهای عمر حرفه ای خود با سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران هم همکاری داشت و در این زمان خبرهای فضایی بسیار مفید و جذابی از ایشان در ایسنا منتشر گردیده است. وی در این اخبار به صورت مفصل و کامل درباره وضعیت فضانوردان به خصوص فضانوردان سازمان فضایی فدرال روسیه در فضا نوشته است. یکی از آثار مجموعه فضایی سیروس برزو که توسط فضانوردان مأموریت سایوز ۲۹ به نامهای "ولادیمیر کاولینوک" و "الکساندر ایوانچنکوف" امضا شده هم توسط این استاد به اداره اخبار علمی و دانشگاهی ایسنا اهدا شده است. عکس زیر هم تصویر ولادیمیر کاولینوک و الکساندر ایوانچنکوف در تمبر ۱۹۷۸ شوروی "۱۴۰ روز در فضا" است که این تمبر هم در مجموعه آثار سیروس برزو وجود دارد.
مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب