تهیه بانك جامع فرونشست زمین در كشور
۱۶ کلانشهر و ۸۰۰ شهر درگیر پدیده فرونشست
به گزارش گروه هوش مصنوعی، رئیس اداره ترازیابی دقیق و تداخل سنجی راداری سازمان نقشه برداری کشور از تهیه بانک جامع فرونشست زمین در کشور اطلاع داد و اظهار داشت: دامنه فرونشست زمین به ۱۶ کلانشهر کشور نفوذ کرده است و ۸۰۰ شهر کشور در پهنه فرونشست زمین قرار دارند.
به گزارش گروه هوش مصنوعی به نقل از ایسنا معصومه آمیغ پی امروز در وبینار عوامل مؤثر بر فرونشست زمین در ایران که در پژوهشکده سوانح طبیعی برگزار شد، کمبود آب را یک بحران جهانی دانست که در ایران این پدیده در بعضی از استان ها به حد بحران رسیده است، اظهار داشت: فرونشست ناشی از پدیده تغییر اقلیم است که تغییر اقلیم هم حاصل از عدم سازگاری انسان با محیط زیست است که خویش را با خشکسالی و وقوع سیلاب ها نشان داده است.
وی با اعلان اینکه ایران رتبه پنجم را در شاخص کم آبی دارد، اظهار نمود: به سبب شرایط خشکسالی، فشار زیادی به آب های زیر زمینی وارد شد.
آمیغ پی انتشار نخستین گزارش های در ارتباط با فرونشست زمین را در ارتباط با سال ۱۹۹۷ در کالیفرنیا ذکر کرد و خاطرنشان کرد: دلیل این فرونشست در کالیفرنیا، توسعه فعالیتهای کشاورزی و استفاده از موتور پمپ ها برای استخراج آب های زیر زمینی بوده است که با مدیریت آب های زیر زمینی مبادرت به کنترل این پدیده شد.
رئیس اداره ترازیابی دقیق و تداخل سنجی راداری سازمان نقشه برداری کشور، ایران را منطقه ای واقع شده در کمربند خشک و نیمه خشک زمین توصیف کرد و افزود: بخش زیادی از کشور در اقلیم خشک و نیمه خشک قرار دارد و پیشینیان خویش را با شرایط خشک سازگار کرده بودند، ولی با صنعتی شدن کشور، نشانه هایی از ناسازگاری ما با اقلیم خشک وجود دارد.
وی افزود: ازاین رو هم اکنون ۷۰ درصد از دشت های کشور در محدود دشت های ممنوعه، ۱۷ درصد از دشت ها فاقد پتانسیل و ۱۳ درصد دشت ها آزاد هستند، ولی بررسی های اخیر ما نشان داده است ۱۳ درصد دشت ها آزاد هستند که از این مقدار بخشی از دشت های آزاد تحت تأثیر فرونشست قرار دارند.
آمیغ پی، بدترین مخاطره فرونشست زمین را تهدید امنیت غذایی دانست و در این زمینه توضیح داد: فرونشست زمین باعث از میان رفتن تخلخل خاک شده و به سرعت اراضی کشاورزی را رو به نابودی می کشاند؛ نمونه آن دشت ورامین است که بعضی از اراضی غیر قابل کشت شده اند.
رئیس اداره ترازیابی دقیق و تداخل سنجی راداری سازمان نقشه برداری کشور، شور شدن آب های زیر زمینی، ایجاد فروچاله ها و گسست سطحی را از دیگر عوارض فرونشست زمین نام برد و اشاره کرد: ایجاد فروچاله ها باعث جمع شدن آب های باران و در نهایت باعث بروز سیل خواهد شد و نمونه این پدیده در دشت گلستان است که از یک سو با بحران کم آبی مواجه می باشد و از طرف دیگر گرفتار سیلاب های شدید می شود.
وی گام نخست در کنترل فرونشست زمین را شناسایی مناطق گرفتار این پدیده عنوان نمود و اظهار داشت: در این جهت مبادرت به تهیه بانک جامع فرونشست زمین کردیم. قدیمی ترین نقشه های فرونشست زمین در ارتباط با اوایل دهه ۸۰ است که در آن زمان از جانب سازمان نقشه برداری کشور تهیه و هشدارهای لازم عرضه شد.
وی با اعلان اینکه در آن زمان فرونشست زمین در ۴۴ منطقه به صورت کمی اندازه گیری شد، افزود: علاوه بر آن ایستگاه های دائمی ژئودینامیک هستند که شامل ۱۳۰ ایستگاه در سرتاسر کشور می شود و از پس از زلزله بم از این ایستگاه ها در جهت بررسی رفتار زمین مورد بهره برداری قرار گرفت.
آمیغ پی افزود: ۱۶ ایستگاه دائمی ژئودینامیک در مؤلفه z روند افت سطح زمین را شاهد می باشیم که این افت زمین در دشت گرگان، فرودگاه امام خمینی(ره)، دشت مشهد، طوس و در رفسنجان در دشت بهرمان شاهد می باشیم.
وی تصریح کرد: در این مطالعات ۲۵۴ منطقه فرونشست احصاء شد و در ۲۵ درصد فرونشست ها نرخ فرونشست بیشتر از ۱۰ سانتی متر در سال را شاهد می باشیم. این مناطق، جزء مناطق بحرانی هستند و احتیاج به توجه بیشتری دارند.
رئیس اداره ترازیابی دقیق و تداخل سنجی راداری سازمان نقشه برداری کشور، استانهای سمنان، قزوین، تهران، البرز، خراسان رضوی و کرمان را از استانهای بحرانی از نظر فرونشست زمین نام برد و خاطرنشان کرد: بررسی ما نشان داده که دشت بهرمان رفسنجان نرخ فرونشست ۴۲ سانتی متر را تجربه می کند که بعنوان فاجعه جهانی میتوان از آن یاد کرد.
وی افزود: علاوه بر آن دامنه فرونشست زمین به ۱۶ کلانشهر کشور نفوذ کرده است و ۸۰۰ شهر کشور در پهنه فرونشست زمین قرار دارند.
آمیغ پی در نظر گرفتن نقشه فرونشست در برنامه های گسترش شهری، طرح فاضلاب شهری و مترو، ممانعت از گسترش پهنه های کشاورزی در مناطق فرونشست، مدیریت منابع آب، اصلاح الگوی کشت، اصلاح روش های آبیاری و اجرای طرح های آبخیزداری را از روش های پیشگیری از فرونشست بیشتر در کشور نام برد.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب